Wat is een plakoksel?
Een plakoksel (of iets fraaiere term ‘kleeftak’) is een verschijnsel waarbij een tak of een zijstam min of meer tegen de hoofdstam ‘geplakt’ zit in plaats van de gebruikelijke vergroeiing van beide delen. Het gaat hierbij vaak om wat steiler groeiende takken die relatief snel groeien, zowel in lengte als dikte. Tussen stam en plakoksel is het houtweefsel en bastweefsel niet goed aangehecht, met als risico dat de zijstam of tak vervroegd afscheurt of breekt.
Een plakoksel is in veel gevallen vanaf de grond goed zichtbaar. De symptomen van een plakoksel zijn o.a. bastinclusie (bastweefsel dat naar binnen of naar buiten groeit ter hoogte van de (verzwakte) aanhechting), vaak ook uitstulpingen of ‘oren’ genoemd, als gevolg van versnelde diktegroei tussen de twee delen. Afhankelijk van de ruimte tussen de twee stammen en windbelasting zullen de ‘oren’ meer of minder uitstulpen. Of een plakoksel afbreekt hangt sterk af van de omgeving, seizoen, weersomstandigheden, boomsoort en nabijheid van andere bomen.
Afhankelijk van de positie van de risicotak ten opzichte van andere takken en ten opzichte van de bomen erom heen, zullen er meer of minder dynamische krachten op een risicotak werken. Een tak in de luwte van andere takken of bomen krijgt minder windbelasting en de boom zal dan minder ‘investeren’ in versterkte aanhechting. Zo’n tak zal weinig dynamische krachten ondervinden en de boom zal beperkt gestimuleerd worden om versterkende groei (‘oren’) te realiseren. Als deze relatieve luwte, bijvoorbeeld door kap van omringende bomen, plotseling wijzigt kan een risicotak snel afbreken, ook midden in de zomer bij windstil weer.
Duidelijke plakoksels zijn goed te herkennen, ook door leken. Over minder duidelijke symptomen en afwijkingen zijn de meningen sterk verdeeld, ook onder kenners.
Klik hier voor foto’s van plakoksels: